Maak kennis met de IISmasters

IISmaster Foppe de Haan is een man met een missie. Het doel: natuur- en recreatiegebied De Leijen heeft in 2030 een waterkwaliteit die biodiversiteit en natuur zichtbaar heeft versterkt en daarmee ook top zwemwater levert. Diverse doarpsmienskippen, professionele organisaties en ondernemers werken actief en gericht samen aan deze droom. Vijf hoofdacties stelde Foppe in De Leijen agenda 2030 op, waarvan de basis in september werd gelegd tijdens de eerste NatuerMerke fan de Leijen, een ‘kleine markt met een groot hart.’

Bestuurslid, speler, grafisch vormgever en chef jongerentoneel. Al deze rollen vervult Mirjam Ros binnen toneelgroep van Suwâld: Kom mar op! Door de passie van een klein groepje durfde de toneelgroep, die van oudsher alleen een wintervoorstelling maakte, ook grotere projecten aan. Mirjam deed auditie voor het iepenloftspul toen ze pas in Suwâld was komen wonen. Ze sprak geen Fries, maar ging meteen op les. De saamhorigheid die in Suwâld is ontstaan, slaat mogelijk zelfs over naar naar andere dorpen met het nieuwe iepenloftspul ‘In pakje foar signor Pandarello’. 

Zie je het al voor je? Dorpsinwoners lopen op stelten over hun ijsbanen, in een fantastische maskerade. Kunstenaar Erik Sok gaf zijn idee vorm en is daarmee IISMASTER. Met de ‘ijsbaan op stelten’ kunnen we als mienskip de unieke sfeer van de Friese winter in ere houden, ook als er geen ijs ligt. ‘De ijsbanen liggen geduldig te wachten op de sfeer van gezelligheid, saamhorigheid en ‘koek en zopie’, maar ze worden weinig gebruikt nu de winters warmer zijn. Toen ik de oproep van IIS mienskipsprojecten tot me door liet dringen viel me op hoe verschillend de ijsbanen zijn. De ene ligt altijd onder water, de andere is van beton en weer een andere is grasland. Zo kwam ik op het idee van stelten.’ 

Met groot enthousiasme borduurt Hennie van Straten uit Ulrum al bijna haar hele leven. Haar huis hangt al vol met de door haar geduldig en liefdevol gemaakte borduurschilderijen. Daarom helpt ze graag mee aan het project Opsichtlike rêst-stekjes van haar dorpsgenoot Tjitske Dijkstra. Overleden markante inwoners van Schiermonnikoog worden in dit project door tientallen borduursters vereeuwigd in kruissteek. Samen vormen ze een bank of kussens, waarop dorpsinwoners op verhaal kunnen komen.Hennies dochter zag een oproep van Tjitske Dijkstra op Facebook en liet weten dat haar moeder tot in de nachtelijke uren bezig was met borduren. 

Kunstuitingen gebruiken om verbinding te maken, dat kan Evelyn als geen ander. Een gemoedelijke samenleving waarin het begrip voor elkaar groeit. Hier hoopt Evelyn Andoh uit Leeuwarden op, en met haar talent om muziek en mensen samen te brengen, draagt zij haar steentje bij. Voor Keti Koti, de eerste dag van juli waarop de afschaffing van de slavernij wordt gevierd, maakte ze – onder aanvoering van Pier21 – met Free Heri Heri een programma dat ontroerde, verraste en prikkelde.

Marie Louise Scheffers is amateur beeldhouwer en geniet elke dag van haar hobby én de community van De Oude AmbachtSchool (De DOAS) in Huizum-West. Het communityproject Bezinningsboom startte in haar atelier, waarbij ze samen met de andere senioren die ze bij elkaar bracht, nadacht over de vraag: Wat vind jij mooi en belangrijk in het leven? Onder leiding van een woordkunstenaar maakten deelnemers hun poëtische nagedachtenis. Installatiekunstenaar Marsja van der Ven verwerkte vervolgens alle losse kunstwerken in de bezinningsboom, een lichtgevende installatie van zo’n drie meter hoog.

De liefde voor kunsten doorgeven, daar draait het voor IISMASTER Mariese Schuurman allemaal om. In eerste instantie was ze als professional betrokken bij de theatrale route gemaakt door wijkbewoners van de Oldegalileën en Bloemenbuurt in Leeuwarden, maar ze nam al snel ook de productie als vrijwilliger op zich. Zonder aarzeling zegt ze: ‘Schemertijd is één van de leukste dingen die ik heb gedaan. Bewoners maakten zelf scènes, teksten, liedjes en bewegingen, op basis van hun persoonlijke verhaal. Er was zoveel enthousiasme dat het project in de loop van het jaar groeide en er meer productie nodig was, geluidstechniek bijvoorbeeld. 

Met de tomeloze inzet van creatief duizendpoot Trienke Pietjou moest de theatrale belevingstocht Karantêne in Tytsjerk wel een succes worden. Kunstwerken maken van afval, kringlopen afstruinen en kostuums naaien, ze deed het allemaal. ‘Heel het dorp hielp mee, ik stond er versteld van.’ Maar liefst zes keer presenteerde Tytsjerk eind april en begin mei 2022 de belevingstocht door het dorp en Park Vijversburg. Met een fictief verhaal werd de vernietigende werking van de mens op de natuur een gezicht gegeven.

Muziek heeft hem zóveel gebracht. Dat gunt hij anderen ook. Lammert Postma zorgde er met een muziekmarkt op 10 september voor dat verstofte instrumenten weer worden bespeeld en er meer verbinding ontstaat in de samenleving. Er staan zoveel instrumenten te verstoffen, terwijl aan de andere kant ook veel mensen een instrument willen leren bespelen. Muziek zorgt voor verbinding. Zo eenvoudig is het. En eenvoudig is volgens Lammert ook  een instrument leren bespelen, een gitaar althans. Binnen drie maanden is het mogelijk. ‘Vaak komen mensen bij me en zeggen: ik had het vroeger willen doen, maar… Het kan écht nog steeds, ik ken iemand van 70 die pas gitaar heeft leren spelen en nu in een band zit.’ 

‘Ode oan de ko’. Een actueel onderwerp, zeker in deze tijd, maar voor Willy al haar hele leven. Ze groeit op op een boerderij en heeft een relatie met een boer. Ze denkt dan ook dat ze alles wel weet van het ‘boeren’ maar niets is minder waar. Ze komt erachter dat er veel veranderd is aan het boerenleven en dat er keuzes gemaakt worden waar ze het zelfs niet altijd mee eens is. Waar ze vooral door geraakt wordt is dat ze veel dingen gewoon niet weet. Willy hoopt dat kinderen met dit project kritisch leren en durven kijken naar hun omgeving. Het moet gewoon worden dat ze vragen mogen stellen en op basis daarvan hun eigen keuzes leren maken i.p.v. op basis wat ze lezen via social media, horen van vriendjes en dingen die ze tegenkomen.

Jannie Groenveld is aangedragen als IISmaster voor het FrIIS Festival in Oudega op 10 september 2022. Een bijzonder festival op de ijsbaan van Oudega met muziek van toen er nog ijs lag. Waarom Jannie IISmaster is geworden is snel duidelijk; een bevlogen vrijwilliger die iedereen uit het dorp kent en direct sympathie opwekt als je met haar praat. Bij het FrIIS Festival is het hele dorp, of eigenlijk drie dorpen, Idzega en Sânfurd horen er ook bij, betrokken. En dat is precies waar het volgens Jannie om draait. Samen met elkaar de schouders eronder en er zorg voor dragen dat er reuring is voor jong en oud. 

Gerda is de IISmaster van het project Mythemakers x IIS. Ze is het manusje van alles en zorgt er achter de schermen voor dat een en ander goed geregeld wordt. Met name bij dit project is het ‘achter de schermen’ wel erg letterlijk te noemen. Mythemakers gaat namelijk over nieuwe verhaallijnen voor het spel Dungeons en Dragons (D&D), de spelers van dit spel zijn vaak niet tot weinig zichtbaar, het heeft daarnaast ook nog eens een behoorlijk ‘achterkamer’ imago.