Wat maakt dat je huis een thuis is? Is dat het huis zelf, of de omgeving, of de mensen erin of in de buurt? In de voorstelling House in Ruins krijg je op een wel heel bijzondere manier daar verschillende inzichten in. Hoe we dat weten? Nou, in juni is de voorstelling, maar wij mochten alvast even meekijken bij de presentatie van hun Artist in Residence-traject, en één ding kunnen we wel zeggen: dit is zeker een voorstelling die je bijblijft.
Een week lang hebben ze samen geoefend in een Artist in Residence-traject hier in Leeuwarden, de Chileense theatermakers Luis Guenel en Ebana Guarin. Daarvoor: online, en een korte samenkomst vorig jaar. De verbinding tussen Chili en Leeuwarden is goed voelbaar in de voorstelling, en dat is de bedoeling. We nemen je even kort mee in wat hoogtepunten, maar: we verklappen niet alles, want dat moet je echt zelf gaan zien!
Het verleden ligt voor ons
Het is donker in de zaal. Een vrouw in spijkerstof overall komt met wat hout op een karretje het podium op gelopen. Ze legt het hout uit op de grond, terwijl ze begint te vertellen. Ze start de voorstelling met de mooiste uitspraak die ons na de voorstelling nog heel lang bijblijft. “We kijken altijd naar de toekomst alsof die voor ons ligt, en het verleden achter ons. Maar, stelt ze, dit klopt niet. Want het verleden kunnen we zien, dus dat ligt voor ons. En de toekomst, dat kunnen we nog niet voor ons zien, dus dat ligt nog achter ons.”
Ze maakt geluiden met het hout door het over elkaar te schrapen en dat wordt herhaaldelijk op de achtergrond afgespeeld terwijl ze je meeneemt in verschillende verhalen van verschillende mensen. Aangevuld met prachtige filmbeelden en indringende muziek maakt ze met een enorme hoeveelheid hout een huis, en het ziet er echt prachtig en indrukwekkend uit. Helemaal als we leren wat het verhaal achter het hout is.
Een huis van de andere kant van de wereld
“Het hout dat we gebruiken in deze voorstelling, is van mijn huis”, vertelt Luis Guenel. Hij kocht een paar jaar geleden een huis in traditionele bouw zoals deze in Chiloé in Chili gemaakt worden. Een huis met een speciale houtsoort, van bomen die alleen daar groeien en die nu niet meer gemaakt worden. “We wilden het huis redden en opknappen, maar door de verschillende omstandigheden in het land lukte dit niet. We moesten het daarom uiteindelijk slopen, maar wilden het hout toch graag een betekenisvolle manier van hergebruik geven.” En dus hebben ze al het hout laten overvliegen naar Nederland!
Dit is overigens niet geheel vreemd, een heel huis verplaatsen. De voorstelling draait ook om dit principe. In Chiloé is het zo dat wanneer je verhuist naar een ander eiland, je niet een ander huis daar zoekt, maar je huis meeneemt naar die plek. Samen met buren en vrienden zorg je letterlijk voor een constructie waarop je dit huis kunt verplaatsen, en echt iedereen helpt. Ze hebben een naam daarvoor, deze hulp voor hulp, genaamd Minga.
Wat bepaalt jouw thuis?
Dat principe, dat nemen ze dus letterlijk mee in de voorstelling, maar ook in je gedachten. Zijn het de mensen in je buurt die het huis dan samen met jou je thuis maken en laten blijven? Zijn het de muren, de spullen erin, of de mensen erin? En als een huis alles van ons leven bevat, wat gebeurt er dan met ons leven als we het huis slopen?
Meer over House in Ruins
House in Ruins speelt op 11 en 12 juni in de Harmonie in Leeuwarden, en is onderdeel van PAFFF; het performing arts festival van Arcadia en Stadsschouwburg de Harmonie. Meer informatie en tickets vind je via onderstaande button.