Gluren op bijzondere plekken, nieuwe genres ontdekken en genieten van (inter)nationaal talent op het gebied van theater, muziek, kunst en literatuur. Sounds good, of niet? Tijdens Explore the North 2021 kan dat allemaal weer. Wij spraken Esmé van den Boom, literatuurprogrammeur van het Leeuwarder festival.
Waarom mag je Explore the North dit jaar écht niet missen?
“Eigenlijk moet je natuurlijk elk jaar naar Explore, want het is zo’n fijn festival. En meer dan dat eigenlijk. Het is een plek en periode om nieuwe kunst, muziek en literatuur te ontdekken. Ons thema dit jaar is Dansen op de Drempel. Want dat is waar we nu staan. We hebben door corona allemaal kunnen zien dat sommige dingen anders moeten, maar we weten eigenlijk nog niet hoe dat ‘anders’ dan zal zijn. We staan dus op de drempel. Dat is een mindset die kunstenaars heel vertrouwd is en die we met de bezoekers willen delen en vieren.”
Aan wat voor locaties moeten we denken dan?
“Waar ik heel veel zin in heb is de show van Bouke Groen, in het oude Stadhuis. Daar kom je niet zo vaak binnen, dus het is al mooi om daar überhaupt eens rond te kunnen lopen. Klankkunstenaar Bouke Groen heeft in het gebouw de – wat hij noemt – ‘grondtonen’ opgenomen om deze te verwerken in muzikale performance. Die tonen worden gezongen binnen de muren van het gebouw dat ze maakt. Als publiek sta je tussen een koor dat het speciaal op het stadhuis gecomponeerde muziekstuk zingt, waardoor je onderdeel bent van de performance. Dat gaat dus echt een kippenvelmoment zijn!”
Klinkt goed! Wat zal een literair hoogtepuntje worden?
“Wat je echt niet wilt missen is de talk van Roman Krznaric, een van de oprichters van School of Life in Londen. Deze man en publieksfilosoof heeft echt een goeroe-status als het gaat om hoopvol naar de toekomst kijken en leren vanuit een kunstenaarsmindset. Hij komt vertellen over zijn boek De Goede Voorouder. Als we goede voorouders willen zijn en positief herinnerd willen worden door de generaties na ons, is dit volgens hem hét moment om terug te grijpen op ons vermogen om vol fantasie oplossingen te creëren voor ons nageslacht. Dat past dus onwijs goed bij het thema van dit jaar. Ook gaaf is dat we in samenwerking met deBuren een programma presenteren genaamd ‘2084: de toekomst is hoopvol’. Tien Vlaamse en Nederlandse auteurs kregen de opdracht om hoopvolle verhalen over de toekomst te schrijven. Zes auteurs daarvan, o.a. Arnon Grunberg, Lize Spit en Rebekka de Wit, komen vertellen over de verhalen en voorlezen.”
Het valt op dat ook wetenschap de revue passeert. Hoe zit dat?
“Voor het eerst hebben we dit jaar inderdaad een stukje programma met wetenschappers, in samenwerking met RUG Campus Fryslân. Dat voelde heel logisch eigenlijk, want ook wetenschappers staan vaak op die spreekwoordelijke drempel. Ze hebben een hypothese, maar moeten helemaal ontvankelijk zijn voor de nog onbekende uitkomsten. Dat hebben we gevat in een hele gave Campus talks. Denk aan een datawetenschapper die gaat koken met data, een essayiste die licht schijnt op denkpatronen, of een onderzoeker die in gesprek gaat met een dichter over de poëzie van memes en algoritmes. Het is heel uiteenlopend.”
Hoe kwamen jullie eigenlijk op het thema van Dansen op de Drempel?
“We beginnen een editie altijd met de vraag wat wij als festival kunnen toevoegen aan het huidige tijdsbeeld. Wat gebeurt er? Wat zien we om ons heen? Waar is behoefte aan? Eindelijk is er nu de kans om iets te gaan doen aan zaken die je niet zinnen, dat heeft de crisis wel getoond. Maar hoe je vervolgens als samenleving omgaat met die verandering, is nog een tweede. Hoe kijk je hoopvol vooruit, in plaats van te verlangen naar het oude? Zo kwamen we bij de metafoor van de drempel. Je weet dat het oude niet meer kan, maar nog niet hoe het nieuwe zal worden.”
Gaan we ook letterlijk dansen op een drempel?
“Jazeker! DJ Joost Bellen sluit ons festival af met een waanzinnige multidisciplinaire show gebaseerd op zijn boek Nachtdier, dat hij eerder tijdens het festival groots presenteert. Verwacht muziek, visuals, performances… Het wordt een behoorlijk avontuurlijk feestje.”
Zet Explore met deze verdiepingen de toon voor de toekomst?
“Hm… Ken je zo’n gevoel dat je wel weet wie je bent, maar nog niet zo goed doorhebt hoe je dat écht kunt laten zien? Ik heb dat gevoel heel sterk met Explore the North, dat we daar uitkomen. In 2019 hadden we echt een prachtige editie, waar we het gevoel hadden van wow, dít is Explore. Bezoekers waren toen zo open aan het ontdekken. Dat gaan we dit jaar ook weer benadrukken.
We willen het gevoel geven dat je wat moois en nieuws ontdekt. Je komt misschien voor The Daughters of Reykjavik (een negenkoppig rapperscollectief van vrouwen), laat je verrassen door de ongewone samenwerking van Eartheater met een lokaal klassiek ensemble en eindigt bij Hang Youth, terwijl je denkt ‘ik hou niet van punk’. En dan blijkt je het ineens heel fijn te vinden dat er eens iemand wat zingt over de Belastingdienst. De expedities blijven ook echt de kern van onze gedachtegoed. Je weet niet waar je heen gaat, maar hebt wel zin om er te komen. Dat is Explore.”
Explore the North is van 19 tot en met 21 november te bezoeken in de Leeuwarder binnenstad. Voor meer info kun je kijken op explore-the-north.nl
