Deze zomer ligt de eenzaamheid letterlijk op straat. Sytse Jansma is inmiddels al een tijd bezig met het project ‘Sprekende Stenen’, waar hij samen met vier andere schrijvers, in verschillende vormen, de verschillende vormen van eenzaamheid beschrijft. Deze verhalen vind je straks in stenen in de stad, te lezen en te beluisteren. Centraal hierin staat een bankje, de zogenaamde ontmoetingsbank, die je óf verleidt om de verschillende verhalen mee te krijgen, óf juist de plek is waar je naartoe gaat om mensen te ontmoeten nadat je dit verhaal over eenzaamheid hebt meegekregen.
“Dit project is geen oplossing voor eenzaamheid”, legt Sytse uit. “Het is het delen van verhalen, het beschrijven van een onderdeel van het mens-zijn, waar we niet zo vaak bij stilstaan. Het kan voor veel mensen herkenbaar zijn.”
Eenzaamheid is niet specifiek voor een bepaalde doelgroep
Voordat Sytse met dit project van start ging, ging hij eerst op onderzoek uit bij het lectoraat Sociale Kwaliteit van NHL Stenden. “Je denkt toch vaak aan ouderen”, vertelde hij. “Inmiddels weet ik dat er echt heel veel verschillende manieren zijn waarop je je eenzaam voelt.”
“Het kan zitten bij jongeren, internationale studenten, mensen met een migratieachtergrond, mensen met een handicap, de LHBTIQ+-groep, mensen die rouwen, mensen in een echtscheiding en ga zo maar door”, Sytse haalt even diep adem. “En dan zijn er ook nog verschillende vormen van eenzaamheid, zoals sociale eenzaamheid, intellectuele eenzaamheid, emotionele eenzaamheid, als ook existentiële eenzaamheid. Ja, het is heel breed”. Dit maakt dat de de verhalen die je straks kunt meekrijgen, heel divers zijn.
“Ik kwam er achter dat eenzaamheid niet iets is wat sommige mensen ervaren: maar dat het onderdeel is van ons allemaal, in verschillende vormen.”
Een van de verhalen die hem toch wel het meeste bij is gebleven, is die van een mantelzorger. “Je denkt: die heeft toch altijd wel iemand om zich heen? Maar naast de zorg, is het sociale leven compleet weg natuurlijk. Diegene ziet niemand anders meer”, legt Sytse uit. “Opvallend is overigens wel dat alle verhalen niet zozeer gaan over hoe eenzaam de mensen zijn”, vult hij aan. “Nee, het gaat juist heel erg over de manieren waarop ze omgaan met die eenzaamheid, en hoe ze het voor henzelf aanpakken.”
Over de Drempel
Sytse doet dit project samen met vier andere schrijvers (Gemale Bofunda, Nicole van den Berg, Raymond Muller, Remco Kuiper) in het kader van het project Over de Drempel, waarbij de Gemeente Leeuwarden negen verschillende projecten selecteerde die in combinatie met cultuur aandacht besteden aan het thema eenzaamheid. Hij werkt hierin samen met Leeuwarden UNESCO City Of Literature en het zonet genoemde lectoraat Sociale Kwaliteit van NHL Stenden Hogeschool.
Eigen eenzaamheid
Het project heeft ook iets gedaan met Sytse zelf. “Ik leerde dat eenzaamheid hoort bij het mens-zijn. Daardoor leerde ik ook dat ik zelf, op diverse manieren, eenzaamheid heb ervaren, alleen dat misschien nooit zo heb gezien. Dat was wel een bijzonder inzicht”, concludeert hij.
Sprekende stenen is een project in de Arcadia-periode. Het streven is dat er in juni 9 stenen met een verhaal zijn, en het ontmoetingsbank op een centrale plek in Leeuwarden staat “Waarschijnlijk ergens rondom de Prinsentuin”, vertelt Sytse ons. Meer informatie over dit project? Volg het op de blog van Sytse. En wil je meer informatie over de andere projecten rondom eenzaamheid? Bekijk dan hier alle projecten van Over de Drempel.
