Wetenschappelijk onderzoek Mienskipsmethode

Werkt de ‘mienskipsmethode’ van LF2018 en Arcadia, maar eigenlijk als vanouds van Friesland? Een promovendus gaat dat uitzoeken

Leeuwarder Courant 21 september door: Jacob Haagsma

Er komt een wetenschappelijk onderzoek naar de ‘mienskipsmethode’, zoals die is ontwikkeld tijdens Leeuwarden-Fryslân 2018 – maar eigenlijk al veel langer bestaat in Friesland.

De Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen zoekt een promovendus om dit onderzoek uit te voeren. Die wordt aangesteld bij de basiseenheid Sociale Geografie.

De RUG werkt bij dit promotie-onderzoek samen met de stichting LF2028, de opvolger van LF2018. Die organiseerde dit jaar de cultuurhonderddaagse Arcadia, waarin de mienskipsmethode ook gebruikt werd. Dat gebeurde vooral in de programmalijn IIS , die overigens nog steeds doorloopt.

‘Net fan ús allinnich’

Ook de provincie doet mee, en men is in gesprek met meer partners. Want, zegt Immie Jonkman die zakelijk directeur is van LF2028/Arcadia: ,,Dit is net fan ús allinnich, wy ha dit ek net útfûn. Dit giet hiel Fryslân oan, it is fan ús allegearre. Hoe mear partners hoe better.”

Bij de mienskipsmethode wordt, aldus de vacaturetekst, ‘vanuit een democratische insteek gewerkt aan een sterke, duurzame en aantrekkelijke samenleving, waar mensen gedijen in een brede welvaart en iedereen zich gezien en betrokken voelt’.

Daarbij worden kunst en cultuur nadrukkelijk ingezet. ‘De mentaliteit van het ‘zelf samen doen’ vormt de basis van de term mienskip, met als achterliggend idee dat mensen pas het belang van iets inzien als ze het voelen, waarna ‘denken’ en ‘handelen’ volgen.’

Het promotie-onderzoek heeft alvast een titel meegekregen: Resilient communities: kunst, cultuur en de mienskipsmethode . Het is de bedoeling dat de promovendus analyseert in hoeverre deze methode bijdraagt aan de betrokkenheid van inwoners bij verschillende vraagstukken in hun omgeving, en of dat ook leidt tot veranderingen in handelen en gedrag.

In hoeverre dragen kunst en cultuur hieraan bij? Wat werkt en wat niet? En in hoeverre is deze methode inclusief, als in: krijgt iedereen de kans om mee te doen? Verder moet de vraag onderzocht worden of deze mienskipsmethode, ontstaan in een regio met een sterke identiteit, ook op andere plekken toegepast kan worden.

Het werkt, en dit is waarom

De promotor is prof. dr. Tialda Haartsen (plattelandsgeografie) en copromotor is dr. Gwenda van der Vaart (kunst, cultuur en community development/engagement ).

,,Wy binne yn petear rekke mei Tialda en de RUG omdat wy hjir beide in mienskiplike ynteresse yn ha”, zegt Jonkman over de oorsprong van dit onderzoek. ,,Wy woene dit graach ûndersykje. En wy hâlde de resultaten ek net geheim, wy wolle it mei eltsenien diele.” Men streeft naar een jaarlijkse tussenrapportage.

Dat het werkt, zoveel is wel duidelijk. Maar waarom? ,,Kollega’s yn oare kulturele haadsteden in wording ha wol it gefoel dat dit wat docht, dêr fertelle wy ek faak oer. Mar dat is allegearre sûnder wittenskiplike ûnderbouwing. It is leuker en better as wy aanst sizze kinne: sjoch mar, it is ûndersocht.”

En wie weet komen er uit dit onderzoek nog tips, trucs en aanbevelingen om het allemaal nog beter te doen, al verwacht Jonkman daar geen wonderen van.

,,Je witte hoe’t wy it dogge yn Fryslân. Dat is net sa maklik te feroarjen, dat sit yn ús DNA. Mar it is wol goed om te ûndersykjen: wêrom wurket dit, of wêrom wurkje beskate dingen net? En hoe effektyf is it, is it wol sa effektyf as wy tinke? En hoe is dit breder te dielen, yn oare regio’s?”