Industrieel ontwerper en meubelmaker Friso Wiersma studeerde cum laude af aan de Design Academy Eindhoven, richting Mens en Welzijn. Zijn visie op design is geworteld in zijn ervaring als maker. Hij werkte als houtbewerker, botenbouwer en meubelmaker. Als ontwerper weerspiegelt zijn toewijding zich in zijn bereidheid om niet alleen het materiaal te dienen, maar ook de mensen voor wie hij ontwerpt. Virtuoze vaardigheden maken een meestervakman niet zozeer tot meester, maar eerder het vermogen om zich te laten leiden door het materiaal en de mate waarin hij de waarden die in dit perspectief op zijn vak besloten liggen, kan overbrengen.
In het project Doerebout onderzoekt het Veenweide Atelier samen met ontwerper Friso Wiersma hoe natte gewassen zoals lisdodde – in het Stadsfries Doerebout – kunnen worden toegepast in meubels. Lisdoddeteelt is een voorbeeld van paludicultuur: een innovatieve landbouwvorm voor veengebieden met een hoge waterstand. Deze planten slaan koolstof op en helpen op die manierzo de CO₂-uitstoot te verminderen. Het onderzoek draait niet alleen om vorm, maar ook om waarde: Hoe geven we vorm met dit materiaal uit het veen, op een toegankelijke manier waarbij de schoonheid én de essentie ervan behouden blijven?
Doerebout is een tweeledig ontwerptraject: van bezield kunstobject tot alledaagse toepassing – van vakmanschap tot schaalbaarheid.
Geïnspireerd door de historische kunstkabinetten – verfijnde meubelstukken waarin kunst en ambacht samenvloeien – ontwierp Friso een meubel waarin spaarzaam wordt omgegaan met hout (er is wel bos in Friesland, maar niet heel veel) en dat combineren met natte gewassen. De iep is een boomsoort die van oudsher wordt aangeplant op boerenerven in veenachtige gebieden. De zwarte els voelt zich thuis in natte, moerassige grond.
Voor het hout is samengewerkt met houtzaagmolen De Rat in IJlst. Hier wordt het hout – net als vroeger – gezaagd met windenergie: een techniek uit het verleden die tegelijk iets zegt over de toekomst. Het houtsnijwerk door Ashok Bhadra laat de culturele en spirituele verbondenheid met het veenweidegebied zien. Het resultaat is een bezield werkstuk van uitzonderlijke kwaliteit, waarin de diepe lagen van het veenlandschap tastbaar worden.
Het tweede deel van het project richt zich op toegankelijk, alledaags design. Hier staat niet het unieke object centraal, maar het ontwikkelen van meubels die opschaalbaar zijn en toepasbaar in het dagelijks leven. Friso’s ervaring als ontwerper bij een groot meubelmerk wordt gecombineerd met nieuwe mogelijkheden in de industrie en de specifieke kennis van natte gewassen van Tjeerd Veenhoven. Eerder ontwikkelde Tjeerd al plaatmateriaal op basis van natte gewassen in de Veenweide residenties.
In samenwerking met papiermolen De Schoolmeester in Westzaan werd van dit restmateriaal een papier ontwikkeld waarmee de platen zijn bekleed. Zo krijgen ze een verfijnde textuur en uitstraling. Friso ontwierp daarnaast ook een meubelserie die nu wordt geproduceerd in samenwerking met SAM panels en sociaal werkleerbedrijf Empatec (Franeker).
Doerebout laat zien hoe nieuwe materialen uit het het veen vorm kunnen geven aan onze identiteit, op een manier die de levende natuur respecteert.
Partners
Meubelatelier Momentum, Houtzaagmolen de Rat, Empatec, Papiermolen de Schoolmeester, SAM panels, Ashok Bhadra, Tjeerd Veenhoven, Dijkstra Draisma.